Op dinsdag 7 februari organiseerden Sudbury School Gent en Jenaplanschool De Feniks een interactieve gespreksavond rond onderwijsvernieuwing, met als gastspreker Dirk De Boe, co-auteur van het boek 'Edushock'. In een bont gezelschap van een 30-tal mensen (ouders, onderwijzers, studenten, directieleden en mensen van de pedagogische begeleidingsdienst) bespraken we verschillende aspecten van onderwijs met het boek Edushock als leiddraad.
Inspirerende leeromgeving
De auteurs van Edushock hebben het over lichthuizen van educatie, een inspirerende omgeving waarin mensen van verschillende leeftijden met, door en van elkaar leren. Een omgeving waarbinnen er interactie mogelijk is met bedrijven, organisaties, etc. Een plek waar studenten hun eigen leerproces in handen nemen en waar leerkrachten een andere en bredere rol hebben dan vandaag het geval is. Als uitgangspunt werd dit filmpje van een school (Vittra) in Zweden vertoond.
Zelfsturend leren
Er klonk veel bijval voor het idee om studenten meer verantwoordelijkheid te geven over hun eigen leerproces.
Op Sudbury scholen krijgen studenten hun eigen leerproces in handen. Dat zelf leren doen ze in een rijke en inspirerende omgeving met mensen van verschillende leeftijden die vrij met elkaar in interactie gaan.
Maar ook andere scholen ondernemen stappen om leerlingen meer te betrekken bij hun eigen leerproces.
Hoe dat concreet moet, dat bleek voor de meeste deelnemers (nog) niet duidelijk. Er heerst blijkbaar nogal wat twijfel in het onderwijsveld over wat er nu precies wel en niet kan/mag van overheid en inspectie. Eindtermen en jaarplannen leiden al te vaak vaak tot tunnelvisie.
Een greep uit de opmerkelijkste uitspraken van de avond
"Mensen zijn van nature leergierig en kinderen willen net wel moeilijke dingen doen en beter worden in allerlei dingen."
"Hoe ver ga je in het loslaten?"
"Tijd voor afschaffen van koepels en herorganisatie van het onderwijsysteem."
"Er ontstaat zelforgansatie, mensen groeperen zich volgens interesse en brengen zelf structuur aan."
"Ouders zouden het systeem van evaluatie met punten moeten loslaten."
Creativiteit
De gespreksronde over creativiteit werd ingeleid met het filmpje "Where good ideas come from" van Steven Johnson.
Sociale media en nieuwe technologieën moeten meer ingang krijgen in het onderwijs. Verschillende mensen deelden hun ervaringen met het gebruik van o.a. iPads op school. Twitter blijkt een handig medium om snel goede apps te vinden die bruikbaar en leuk zijn voor kinderen. Het is een platform waar je snel informatie kan uitwisselen en delen en handig voor iedereen die wil bijleren over alles wat onderwijsvernieuwing aangaat.
Techniek en sociale media
Leraars moeten durven vragen stellen over het technische aspect van computers en sociale media. Kinderen zijn hier vaak veel beter in dan leerkrachten. Ze krijgen deze vaardigheden vaak van jongs af aan mee en gaan er op een intuïtieve manier mee om. Het is wel de taak van de leerkracht hen te begeleiden op het vlak van grenzen en veiligheid.
Interactie en communicatie, lichaam en zelfbeeld.
Ook de nood aan interactie en actief met elkaar in gesprek gaan, het belang van lichaam en beweging, van emotionele intelligentie en zelfkennis kwamen duidelijk naar boven als belangrijke aspecten van elk leerproces.
Van gesloten naar open curriculum
Veel scholen staan open voor vakoverschrijdende lessen, iets waar in heel wat lagere scholen al actief rond wordt gewerkt binnen de lessen WO. Bij afgelijnder vakken zoals wiskunde en talen blijkt het aspect vakoverschrijdend werken toch wat moeilijker te liggen. Toch werden er heel wat zinvolle tips en ervaringen gedeeld.
Tot slot roept Edushock ook op tot een gepersonaliseerder onderwijs, met een curriculum op maat van het kind ipv een vooraf afgebakende set aan vakken en kennis. Meer werken aan het ontdekken van talenten is essentieel, maar ook de passie van elk individu is een belangrijk aandachtspunt.
Een boeiende en inspirerende avond dus, die zeker vervolgd wordt.
Meer interessante tips vind je in het boek “Edushock”, verkrijgbaar via de site van Edushock. Ook op de Linkedingroup zijn er interessante discussies te volgen.
